Upadłość konsumencka to często jedyny sposób, by uwolnić się od długów i rozpocząć życie na nowo. Niedawno weszły w życie przepisy, które zagwarantowały Polakom szerszy dostęp do tego rozwiązania.

24 marca 2020 roku weszła w życie długo oczekiwana nowelizacja ustawy o prawie upadłościowym, która wprowadziła ogromne zmiany w zakresie ogłaszania upadłości konsumenckiej. Nowe przepisy mają znacznie przyspieszyć i zdecydowanie uprościć przebieg całego postępowania upadłościowego.

Kto może ogłosić upadłość?

Nowe przepisy mają sprawić, że upadłość konsumencka stanie się dostępna dla większej liczby Polaków. Najważniejsza zmiana ustawy o prawie upadłościowym dotyczy bowiem otwarcia drogi do upadłości konsumenckiej także tym osobom, które umyślnie lub przez własne rażące niedbalstwo doprowadziły do swojej niewypłacalności.

– Do tej pory sądy oddalały wnioski konsumentów, którzy zadłużyli się z własnej winy. Dzięki nowym przepisom wina dłużnika nie będzie już przeszkodą na drodze do ogłoszenia upadłości – wyjaśnia Rafał Tomkowicz, Redaktor Naczelny magazynu Banking Magazine.

Choć przyczyna niewypłacalności stała się kwestią drugorzędną, sądy nie będą w ten sam sposób traktować osób, które zadłużyły się z powodów od siebie niezależnych (np. ze względu na poważną chorobę) oraz tych, które same doprowadziły do niewypłacalności. Niefrasobliwe podejście do własnych finansów wpłynie bowiem na warunki oddłużenia, a szczególnie na wydłużenie planu spłaty zobowiązań.

– Warto dodać, że nowe przepisy wpłynęły także na sytuację drobnych przedsiębiorców, którzy pod względem upadłości byli do tej pory w dużo gorszym położeniu niż zwykli konsumenci. Rząd postanowił zrównać pozycję osób prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą oraz osób nieprowadzących takiej działalności. Od 24 marca będą ogłaszać bankructwo na takich samych zasadach – podkreśla Rafał Tomkowicz,

Zmiany w postępowaniu upadłościowym

Na gruncie nowych przepisów możliwe będzie m.in. przeprowadzenie upadłości w trybie uproszczonym, który zakłada zwiększoną rolę syndyka i rezygnację z udziału sędziego komisarza. Tryb ten ma być stosowany w przypadkach, gdy dłużnicy nie posiadają majątku lub ich majątek nie nadaje się do szybkiej likwidacji. Dzięki takiemu rozwiązaniu postępowania mają być szybciej rozstrzygane.

W myśl nowego prawa dłużnicy wnioskujący o upadłość konsumencką mają również prawo do złożenia wniosku o sprzedaż wyznaczonej osobie i po konkretnej cenie swojego majątku lub jego określonych składników.

– Nowe prawo wprowadza także gruntowne zmiany w samym zgłaszaniu wierzytelności. Takie zgłoszenia mają być teraz kierowane do syndyka, który prowadzi postępowanie zamiast (jak dotychczas) do sądu. Ponadto w myśl nowego prawa spóźnione zgłoszenia mają być obciążane dodatkowymi kosztami. Prawdziwą nowością jest również możliwość wystąpienia z wnioskiem o upadłość przez samego wierzyciela – dodaje ekspert.

Warunkowe umorzenie zobowiązań

Nowe przepisy wprowadzają dodatkowe rozwiązanie nazywane warunkowym umorzeniem zobowiązań. Dotyczy ono tych dłużników, których sytuacja finansowa w danej chwili nie pozwala na dokonywanie spłat zadłużenia.

– Warunkowe umorzenie zobowiązań będzie stosowane w przypadku tych konsumentów, których obecna sytuacja finansowa nie pozwala na spłacanie własnego zadłużenia, ale ta niezdolność nie ma charakteru trwałego. Wówczas zadłużenie zostanie „zawieszone” na okres pięciu lat. Przez cały ten czas dłużnik będzie miał podobne obowiązki jak osoba, która już ogłosiła upadłość i realizuje plan spłaty. Będzie również korzystał z podobnej ochrony (np. przed wszczęciem postępowania egzekucyjnego) – podkreśla Rafał Tomkowicz