Sylwia: Uproszczona ścieżka kredytowa – kto z nas nie marzy o tym, aby pójść do banku i bez nadmiaru skomplikowanych formalności oraz długiego czasu oczekiwania dostać kredyt lub pożyczkę? Nieskazitelna historia kredytowa oraz zarobki uzyskiwane w ramach umowy o pracę na czas nieokreślony to z pewnością czynniki, które pozwalają sądzić, że bank spojrzy na nas łaskawszym okiem i zaoferuje preferencyjne warunki udzielenia zobowiązania. Jednak jest jeszcze jedno kryterium, które sprawia, że instytucje finansowe z chęcią oferują niższą marżę czy wyższą kwotę zobowiązania. Pozwólcie, że sparafrazuję Klasyka mówiąc: „Wskaż mi jaki zawód wykonujesz, a powiem ci, czy należy do grupy ulubionych klientów banków”. W dzisiejszym odcinku Pogromców Mitów Finansowych zajmiemy się kwestią tego, na ile i jaki zawód ułatwia dostęp do kredytu, bo to, że niektórzy mogą z góry liczyć na lepsze warunki udzielenia zobowiązania z pewnością nikogo nie dziwi.
Zawód wolny, czyli jaki
Rafał: Zacznijmy od wyjaśnienia tytułowego pojęcia, czyli czym jest wolny zawód. Najczęściej stosuje się definicję prof. Krystyny Wójtczak, który wskazuje, że jest to osobiste i samodzielne wykonywanie wewnętrznie spójnego zespołu czynności o charakterze intelektualnym, wymagających wysokich kwalifikacji (wiedzy i praktyki), systematycznie, w zamian za honorarium bezinteresownie ustalone, służące zapewnieniu świadczeń i usług klientom oraz ochronie istotnych wartości interesu ogólnego, zgodnie z obowiązującymi normami prawnymi, zasadami etycznymi i deontologicznymi.
Sylwia: Mówiąc prościej, osoba wykonująca wolny zawód pracuje na własny rachunek (samozatrudnienie, umowa o dzieło, umowa zlecenie), posiada wysokie kwalifikacje i kompetencje zawodowe poparte praktyką, wykonuje wszelkie czynności osobiście (czynności, a nie pracę), odznacza się samodzielnością i niezależnością przy podejmowaniu decyzji, bierze za to pełną odpowiedzialność oraz posiada zaufanie u odbiorcy. Zamiennie możemy spotkać się z pojęciem Zawód Zaufania Publicznego (ZZP) lub zawód regulowany, jednak każde z nich ma inny wymiar etymologiczny. Nie będziemy wdawać się w szczegóły. Warto jedynie wiedzieć, że pojęcia są nienormatywne, czyli nie mają legalnej, prawnej definicji.
Martyna: Aby dopełnić obraz wolnego zawodu, wymienię jeszcze, kto należy do wyróżnionego grona. Przede wszystkim, są to lekarze, stomatolodzy, architekci, geodeci, psychologowie, weterynarze, radcy prawni, notariusze, adwokaci, biegli rewidenci, księgowi, inżynierowie budownictwa, tłumacze przysięgli i doradcy finansowi. Na preferencyjne warunki mogą liczyć również rzeczoznawcy majątkowi, komornicy sądowi, dziennikarze, fizjoteraupeci, właściciele licencjonowanych biur rachunkowych, właściciele aptek z tytułem magistra czy freelancerzy.
Ulubieńcy banków
Dominik: Istnieje kilka powodów, dla których banki traktują przedstawicieli wolnych zawodów lepiej niż innych klientów. Przede wszystkim, dlatego, że zawody te uznawane są za stabilne i odporniejsze na kryzys, przez to, że zawsze będzie na nie zapotrzebowanie istnieje mniejsze ryzyko utraty czy braku pracy. Ponadto, ich dochody są wyższe od przeciętnych zarobków w innych zawodach, a przynajmniej na tyle wysokie, że dają gwarancję terminowej spłaty kredytu. Poza tym zawody te są uznawane społecznie za bardziej godne zaufania
Sylwia: Warto jednak wspomnieć, że wykonywanie wolnego zawodu nie zwalnia z obowiązku posiadania odpowiedniej zdolności kredytowej. Dopiero wystarczająco wysokie zarobki upoważniają do skorzystania z preferencyjnych warunków uzyskania zobowiązania.
Rafał: Do najpopularniejszych udogodnień związanych z wykonywaniem wolnego zawodu w przypadku starania się o kredyt są uproszczone procedury otrzymania dodatkowych pieniędzy, skrócenie czasu wydawania decyzji kredytowej, niższa marża, niższe oprocentowanie, brak prowizji za rozpatrzenie wniosku, mniejsza liczba wymaganych dokumentów, wyższą kwotę zobowiązania itp.
Dominik: Warto wspomnieć, że standardowy kredyt gotówkowy przeważnie nie przekracza kwoty 150 000 zł (Alior Bank, T-Mobile Usługi Bankowe, Getin Bank, Deutsche Bank) i okresu spłaty wynoszącego 120 rat, czyli 10 lat (T-Mobile Usługi Bankowe).
Martyna: Tyle teorii, zobaczmy jak wygląda to w praktyce, czyli w którym banku i na jakie udogodnienia może liczyć osoba wykonująca wolny zawód? Rafał, przyjrzałeś się ofercie Getin Banku.
Rafał: Kredyt dla wolnych zawodów skierowany jest do lekarzy, stomatologów, weterynarzy, notariuszy, adwokatów, radców prawnych, architektów oraz doradców podatkowych. Bank udziela nawet do 30 000 zł kredytu na zasadach uproszczonych, czyli bez konieczności przedstawiania sprawozdań finansowych oraz zaświadczeń o niezaleganiu wobec ZUS i US. Nie pobiera też opłat za rozpatrzenie wniosku, zobowiązanie nie wymaga zabezpieczeń rzeczowych, a na decyzję czeka się do 24 godzin.
Oferta BIZ Banku
Dominik: Przywileje czekają na prawników i adwokatów w BIZ Banku, który oferuje kredyt rzędu nawet 350 000 zł na okres 120 miesięcy dedykowany tym specjalistom. Oczywiście jest „ale”. Na maksymalnie 30 000 złotych mogą liczyć osoby, które prowadzą firmę i działają na rynku krócej niż 6 miesięcy. Po 300 000 zł moga sięgnąć firmy obecne na rynku dłużej niż pół roku, natomiast jeśli staż działalności wynosi więcej niż 3 lata. Z kolei nawet 500 000 zł dostaną prawnicy, adwokaci, lekarze, stomatolodzy, notariusze i radcy prawni, którzy zdecydują się na konsolidację innych zobowiązań. Do uzyskania kredytu nie potrzebne są dokumenty finansowe, wystarczy oświadczenie o dochodach, ani też zabezpieczenia majątkowe. Co więcej, bank oferuje Pakiet Flexi, w ramach którego można zmienić datę płatności raty kredytu, zawiesić spłaty rat kapitałowych na 3 miesiące, wydłużyć czas kredytowania nawet o 6 miesięcy czy obniżyć wysokości raty na określony czas.
Oferta Banku SMART
Martyna: Kolejnym bankiem nagradzającym profesjonalistów jest Bank SMART, który oferuje do 300 000 zł nawet na 120 rat na dowolny cel i decyzję kredytową w 24 godziny. Jednak warto zaznaczyć, że bank dzieli kredytobiorców na tych, którzy prowadzą działalność poniżej 6 miesięcy oraz powyżej pół roku. Różnica jest taka, że pierwsi płacą wyższe raty. Na przykład, biorąc 150 000 zł na 10 lat, miesięczna rata w pierwszym przypadku będzie wynosić 2021,71 zł, natomiast w drugim – 1 788,14 zł. Jak zatem widzimy, powyższe dwa przykłady pokazują, że również wśród uprzywilejowanych są „lepsi” i „gorsi” lub mniej i bardziej ryzykowni klienci.
Oferta Banku Pocztowego
Rafał: Przedstawiciele wolnych zawodów są tez mile widziani w Banku Pocztowym, gdzie czeka na nich specjalna oferta Kredytu Gotówkowego. Mogą oni liczyć na 150 000 zł z okresem spłaty wynoszącym nawet 150 miesięcy oraz brak prowizji za pierwsze 6 miesięcy po udzieleniu zobowiązania, a także oprocentowanie rzędu 9,99 proc. w ramach promocji. Z ciekawości przyjrzałem się oprocentowaniu kredytu gotówkowego dla normalnego klienta – wynosi ono od 6 proc., natomiast standardowo – 10 proc.
Sylwia: Podsumowując, jeśli jesteśmy przedstawicielem wolnego zawodu, nie narzekamy na zarobki, nie posiadamy zaległości w spłacie kredytów czy pożyczek, to warto zapytać w banku, czy istnieje oferta dedykowana określonym profesjom. Co więcej, oprócz kredytów na lepszych warunkach można założyć konto firmowe (z brakiem opłat), limit zadłużenia w koncie czy leasing na zakup samochodu firmowego. Jednak trzeba dobrze przyjrzeć się warunkom, na jakim ma zostać udzielone świadczenie, bo może być tak, że tradycyjna oferta okaże się na wielu polach atrakcyjniejsza niż wersja przeznaczona dla profesjonalistów.