Oddłużanie
Niespłacone długi -jak wiemy- lubią się pogłębiać, bywa, że po pewnym czasie nie widać końca spirali zadłużenia. Gdy dochodzi do momentu, kiedy spłata zobowiązań przerasta możliwości finansowe dłużnika trudno znaleźć rozsądne wyjście z sytuacji. Upadłość konsumencka bywa zwykle ostatnim i jednym z nielicznych rozwiązań na uregulowanie długów i nowy start.
Oddłużenie następuje w skutek umorzenia długów poprzez likwidację masy upadłościowej oraz przedstawieniu planu spłaty wierzycieli. Po wydaniu sądowego orzeczenia o upadłości, dłużnik ograniczony jest w pewnym stopniu w czynnościach prawnych. Umowy, jakie może zawierać, zawężają się do spraw życia codziennego tak jak zakupy spożywcze czy kupno innych przedmioty potrzebnych do normalnego funkcjonowania. Niemniej jednak ta opcja wielu osobom wydaje się korzystniejsza, aniżeli egzekucja komornicza.
Upadłość konsumencka- jak wygląda procedura?
Cała procedura rozpoczyna się od złożenia wniosku dłużnika o ogłoszeniu upadłości do sądu rejonowego. To wydział gospodarczy do spraw upadłościowych zajmuje się rozpatrywaniem tego typu wniosków oraz oceną stanu faktycznego zadłużenia.
Zgodnie z art. 491(4) ust. 1 i 2, jeżeli wnioskujący okaże, iż niewypłacalność nie powstała na skutek rażącego zaniedbania, czy też celowych działań, wówczas sąd nie widzi przeciwwskazań w ogłoszeniu upadłości konsumenckiej. W zasadzie od momentu wydania postanowienia, cały majątek dłużnika staje się masą upadłościową, która przechodzi pod zarząd syndyka.
Następnie jego dotychczasowa własność zostaje spieniężona i wpływa na konta wierzycieli, aby choć częściowo zmniejszyć zadłużenie. W sytuacji, jeśli dłużnik nie posiada majątku, pomija się ten etap i przechodzi do tworzenia planu spłaty wierzycieli. Plan zobowiązuje do comiesięcznych płatności, dokonywanych przez upadłego. Wysokość opłat zostaje przeanalizowana i dostosowana do jego obecnych dochodów oraz kosztów utrzymania.
Po zrealizowaniu planu następuje umorzenie długów, które nie zostały zwrócone w ogólnym toku postępowania upadłościowego. Warto wspomnieć, że to rozwiązanie dotyczy tylko osób fizycznych – konsumentów- natomiast, jeżeli dłużnik, który prowadzi własną działalność gospodarczą, chce wnioskować o upadłość, zmuszony jest do wcześniejszego jej zamknięcia.
Masa upadłościowa – co to takiego?
W skład masy upadłościowej, czyli majątku upadłego, który zostaje zajęty przez syndyka, zaliczamy cały majątek, który był w jego posiadaniu w chwili ogłoszenia upadłości. Nie mówimy tylko o nieruchomościach, przedmiotach, ale także o udziałach spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, akcjach, masie spadkowej oraz wspólnym majątku małżonków.
Na poczet długów syndyk zażądać może również części miesięcznego wynagrodzenia od pracodawcy. Mimo, że sytuacja nie wygląda kolorowo, to przewidziano kilka rozwiązań, które mają wesprzeć upadłego w tej trudnej sytuacji. Po spieniężeniu nieruchomości, można się ubiegać o środki, które umożliwią wynajem innego lokum mieszkalnego. Są one przyznawane na okres od 12 do 24 miesięcy.
Rozwiązanie to ma zapobiec skazania upadłego konsumenta na bezdomność. Co więcej, jeżeli w posiadaniu znajduje się na przykład samochód o niewielkiej wartości, który ma jednak dużą wartość użytkową dla dłużnika, to może on być wyłączony z masy upadłościowej zarządzanej przez syndyka. Tyczy się to szczególnie przedmiotów o niskiej wartości, które mimo tego wykorzystywane są albo w pracy dłużnika, albo ich brak mógłby utrudnić mu możliwość dalszego zarobkowania, lub funkcjonowania.
Upadłość konsumencka w małżeństwie
Już w momencie ogłoszenia upadłości przez sąd powstaje rozdzielność majątkowa małżonków. Co prawda wspólny majątek, przejmuje syndyk w celu spieniężenia, jednak małżonek upadłego konsumenta ma prawo ubiegać się w postępowaniu upadłościowym o zwrot swojej części wkładu.
W świetle prawa ustanowienie rozdzielności na podstawie postanowienia sądu jest skuteczne, jeśli pozew o ustanowienie rozdzielności majątkowej pomiędzy małżonkami zostanie złożony najpóźniej dwa lata przed wnioskowaniem o upadłość. Podobnie sprawa wygląda, w przypadku ustanowienia rozdzielności majątkowej na podstawie umowy majątkowej w stosunku do masy upadłościowej. Aby wniosek nie okazał się bezskuteczny, należy go złożyć najpóźniej dwa lata wcześniej, niż wniosek o upadłość.
Postępowanie upadłościowe a egzekucyjne – zalety i wady
Działania w postępowaniu upadłościowym osoby fizycznej, która nie prowadzi działalności gospodarczej, koncentrują się na oddłużenie upadłego. To korzystniejsze rozwiązanie, jeżeli dłużnik nie posiada dużego majątku, ponieważ po ogłoszeniu upadłości, sąd może ogłosić umorzenie długów.
Natomiast w egzekucji komorniczej podstawą postępowania jest spłata wierzycieli. Trwa to do momentu, kiedy wierzyciel odzyska całą należność. Przejęcie sprawy przez komornika ma charakter czysto windykacyjny.
Kolejną zaletą jest to, że upadłość wiąże się z niskimi kosztami. Przy złożeniu wniosku do sądu, należy uiścić opłatę sądową w wysokości 30 zł, natomiast reszta kosztów pokrywana jest tymczasowo z funduszu Skarbu Państwa. W przypadku egzekucji komorniczej dłużnik jest zobowiązany do uiszczenia kosztów egzekucyjnych, czyli opłat egzekucji i zwrotu wydatków, a także kosztów obrońcy wierzyciela, a dodatkowo wszystkich pozostałych opłat wygenerowanych w biegu postępowania.
Upadłość konsumencka daje możliwość przysłowiowego nowego startu i odzyskania równowagi psychicznej, która jak często się zdarza, bywa rozchwiana przez stresujące sytuacje związane z pogłębiającymi się długami.