Zawierając z bankiem umowę kredytową podpisujemy oświadczenie, iż w razie niespłacenia pożyczki poddajemy się bankowemu tytułowi egzekucyjnemu (B.T.E.). Przedmiotem tej publikacji będzie więc wyjaśnienie kilku zagadnień związanych z tym szczególnym narzędziem, jakie banki mają do dyspozycji w sytuacji, gdy dłużnik nie wywiązuje się z zaciągniętych zobowiązań.
Czynności bankowe związane z BTE
Udzielenie przez bank kredytu jest czynnością bankową. Czynności bankowe zostały określone w Art. 5 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe. Co jeszcze obok udzielania kredytów będzie czynnością bankową? Przytoczmy bliżej brzmienie Art. 5 Prawa bankowego.
W myśl Art. 5 ust. 1 do czynności bankowych zaliczamy: „przyjmowanie wkładów pieniężnych płatnych na żądanie lub z nadejściem oznaczonego terminu oraz prowadzenie rachunków tych wkładów, prowadzenie innych rachunków bankowych, udzielanie kredytów (o czym była mowa powyżej), udzielanie i potwierdzanie gwarancji bankowych oraz otwieranie i potwierdzanie akredytyw, emitowanie bankowych papierów wartościowych, przeprowadzanie bankowych rozliczeń pieniężnych, wydawanie instrumentu pieniądza elektronicznego”. Czynnościami bankowymi będą również te czynności, jakie banki wykonują wyłącznie na podstawie innych odrębnych przepisów.
Prócz przytoczonych powyżej czynności, ustawa wymienia jeszcze szereg innych zagadnień, które – o ile są wykonywane przez banki – nazywane są czynnościami bankowymi. Między innymi są to: pożyczki pieniężne, operacje czekowe i wekslowe, wydawanie kart płatniczych, jak też wykonywanie operacji przy użyciu tychże kart, nabywanie oraz zbywanie wierzytelności pieniężnych, przechowywanie przedmiotów i papierów wartościowych czy udostępnianie skrytek sejfowych.
To tylko niektóre, przykładowe zagadnienia z zakresu działalności banków, które określane są przez prawo bankowe jako czynności bankowe.
Nam, dla potrzeb tej publikacji będzie potrzebna czynność polegająca na udzielaniu kredytów. To właśnie niespłacony kredyt uprawnia bank do wystawienia bankowego tytułu egzekucyjnego.
Podstawą do wystawiania przez banki BTE jest artykuł 96 Prawa bankowego:
„Na podstawie ksiąg banków lub innych dokumentów związanych z dokonywaniem czynności bankowych banki mogą wystawiać bankowe tytuły egzekucyjne”.
Czym jest zatem bankowy tytuł egzekucyjny?
BTE jest wydanym przez bank w formie oświadczenia dokumentem, który stwierdza istnienie wymagalnej wierzytelności banku wobec osoby, która dokonała z bankiem czynności bankowej (zawarła umowę kredytową), bądź ustanowiła na rzecz banku zabezpieczenie takiej wierzytelności. Najczęściej przy zawieraniu umowy kredytowej – o czym wspomniano powyżej – kredytobiorca podpisuje oświadczenie o poddaniu się egzekucji na podstawie BTE
Po nadaniu przez sąd klauzuli wykonalności BTE otrzymuje status tytułu wykonawczego. Oznacza to, że od tej pory BTE jest podstawą do wszczęcia przeciwko dłużnikowi egzekucji sądowej przez komornika na podstawie przepisów kodeksu postępowania cywilnego.
A zatem, szczególna, uprzywilejowana pozycja bankowego tytułu egzekucyjnego polega na tym, iż nie jest konieczne przeprowadzanie procesu cywilnego przeciwko dłużnikowi.
Bankowy tytuł egzekucyjny
Bankowy tytuł egzekucyjny, zgodnie z ust. 2 Art. 96 Prawa bankowego, winien zawierać następujące elementy: w dokumencie takim należy oznaczyć bank wystawiający BTE i na rzecz którego komornik ma prowadzić egzekucję, zobowiązanego do zapłaty dłużnika, wysokość zobowiązań dłużnika wraz z odsetkami i terminami ich zapłaty.
W BTE należy następnie określić datę jego wystawienia oznaczenie czynności bankowej (np. umowy kredytowej), z której roszczenia banku wynikają. Bank winien również umieścić w BTE wzmiankę mówiącą o wymagalności dochodzonego roszczenia.
Bankowy tytuł egzekucyjny powinien zostać opatrzony pieczęcią banku, który go wystawia oraz podpisami osób, które są uprawnione do działania w imieniu banku.
Dodajmy, iż w wypadku egzekucji przeciwko kilku osobom albo z kilku części składowych majątku dłużnika, bank może wystawić dalsze tytuły egzekucyjne (Art. 96 ust. 3 Prawa bankowego).
Bank może wystawić tytuł egzekucyjny wyłącznie przeciwko osobie, która bezpośrednio dokonała z nim czynności bankowej, bądź jest dłużnikiem banku z tytułu zabezpieczenia wierzytelności tegoż banku, a wierzytelność ta wynika z czynności bankowej. Osoba taka winna złożyć pisemne oświadczenie o poddaniu się egzekucji. Objęte B.T.E. roszczenie banku zaś, musi bezpośrednio wynikać z czynności bankowej dokonanej z nim przez dłużnika lub z zabezpieczenia tej czynności (Art. 97 ust 1 Prawa bankowego).
oświadczenie o poddaniu się egzekucji
Składając oświadczenie o poddaniu się egzekucji powinniśmy wiedzieć, co powinno ono zawierać. Zgodnie z Art. 97 ust. 2 ustawy Prawo bankowe, oświadczenie o poddaniu się egzekucji musi określać kwotę zadłużenia, do jakiej bank będzie uprawniony do wystawienia tytułu egzekucyjnego. W oświadczeniu winien zostać również określony termin, w jakim bank może wystąpić do sądu o nadanie B.T.E. klauzuli wykonalności.
Ust. 2 Art. 97 prawa bankowego stanowi również, iż: „Dłużnik może się również poddać egzekucji wydania rzeczy, w przypadku gdy ustanowiono zastaw rejestrowy lub dokonano przeniesienia własności w celu zabezpieczenia roszczenia”. Jeśli osoba trzecia przejęła dług, jaki wynika z czynności bankowej, określonej w Art. 97 ust 1 Prawa bankowego, bankowy tytuł egzekucyjny może stać się podstawą egzekucji przeciwko tej osobie (Art. 98 ust. 1 Prawa bankowego).
Warto również zwrócić uwagę na ust. 2 Art. 98 ustawy prawo bankowe, którego brzmienie przytoczymy poniżej:
„Jeżeli po dokonaniu czynności bankowej, o której mowa w art. 97 ust. 1, obowiązek
Spełnienia świadczenia przeszedł na inne osoby w wyniku spadkobrania lub przekształcenia osoby prawnej albo gdy zachodzi potrzeba egzekucji z majątku wspólnego małżonków, podstawą egzekucji może być tytuł wykonawczy oparty na bankowym tytule egzekucyjnym zaopatrzonym w sądową klauzulę wykonalności nadaną przez sąd przeciwko tym osobom”.
Mówiąc o bankowym tytule egzekucyjnym i konsekwencjach z nim związanych musimy także wiedzieć, iż sąd niezwykle szybko zajmie się wnioskiem banku o nadanie BTE klauzuli wykonalności.
Zgodnie z Art. 97 ust 3 ustawy Prawo bankowe, sąd wniosek taki winien rozpoznać niezwłocznie. Maksymalny termin, jaki ustawodawca daje sądowi na rozpoznanie wniosku banku o nadanie BTE klauzuli wykonalności określa się w Art. 97 ust. 3 Prawa bankowego na „nie później” niż w terminie trzech dni od złożenia wniosku przez bank.
instrument bankowego tytułu egzekucyjnego
Na koniec tej publikacji zastanówmy się nad zagadnieniem szczególnej, uprzywilejowanej pozycji banków w stosunku do innych kategorii wierzycieli.
Ustawodawca, dając bankom do ręki instrument bankowego tytułu egzekucyjnego, kierował się faktem, iż bank jest instytucją zaufania publicznego. W związku z tym powinien posiadać szczególne środki służące egzekucji tych zobowiązań, które nie są terminowo regulowane przez dłużników, którym bank niejako ufa pożyczając pieniądze wkładane doń przez inne osoby np. w formie depozytów, lokat itp..
Nasze rozważania o bankowym tytule egzekucyjnym zakończmy następującą konkluzją. Często zdarza się, iż dłużnicy mający kłopoty z regulowaniem w terminie swoich zobowiązań względem banków chcąc w jakiś sposób oddalić grożącą im egzekucję tłumaczą, iż nic nie wiedzą o instrumencie zwanym BTE.
Niewiedza nie zwalnia od odpowiedzialności – w tym wypadku cywilnej. Wszelkie dokumenty, jakie podpisujemy w związku z udzielonym nam przez bank kredytem winniśmy przed złożeniem swojego podpisu dokładnie przeczytać, a w razie wątpliwości, pytać pracownika banku o niezrozumiałe dla nas sformułowania zawarte w tychże dokumentach (umowa itp..).
Pracownik banku zaś, powinien udzielić nam rzetelnej informacji na temat interesujących nas kwestii. Jeżeli nadal mamy wątpliwości co do umowy kredytowej, może lepiej wstrzymać się z jej podpisaniem i skonsultować ją z niezależnym prawnikiem.
Bowiem, podpisując umowę kredytową, musimy liczyć się z tym, iż w razie niemożności spłacania naszych zobowiązań, bank dysponuje bardzo szczególnym środkiem pozwalającym mu zaspokoić swoje roszczenia.
Ten środek to Bankowy Tytuł Egzekucyjny – BTE
